Δριμύ κατηγορώ του πατέρα του νεκρού πυροσβέστη Παναγιώτη Θεοφίλου. – Πέτρος Τσαλικίδης και Ανδρέας Νικολάου αποποιήθηκαν οποιασδήποτε ευθύνης.Με τις καταθέσεις του πρώην Αρχηγού της Εθνικής Φρουράς Πέτρου Τσαλικίδη, του τελούντος σε διαθεσιμότητα Διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ανδρέα Νικολάου και του Υπαστυνόμου της Πυροσβεστικής Μιχάλη Θεοφίλου, πατέρα του νεκρού πυροσβέστη Παναγιώτη Θεοφίλου, συνεχίστηκε χθες η ακροαματική διαδικασία ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής Πόλυ Πολυβίου.
Στην κατάθεσή του ο κ. Τσαλικίδης δήλωσε ότι μόλις ανέλαβε την ηγεσία της Εθνικής Φρουράς ενημερώθηκε για τα εμπορευματοκιβώτια και σύμφωνα με τις πληροφορίες που του κοινοποιήθηκαν περιείχαν επικίνδυνο φορτίο.
Η Εθνική Φρουρά δεν είχε και ουδέποτε ανέλαβε την ευθύνη για κατάσχεση του φορτίου αφού ανέλαβε αποκλειστικά τη φύλαξη του φορτίου και δεν είχε οποιαδήποτε άλλη εμπλοκή. Μάλιστα ενημερώθηκα ότι η φύλαξη του φορτίου ήταν προσωρινή λύση.
Θεωρώ ότι το φορτίο έπρεπε να κρατηθεί μακριά από κατοικημένη περιοχή ενώ από τα έγγραφα που έχω στην κατοχή μου δεν προκύπτει ποιοι πήραν τη συγκεκριμένη απόφαση. Οι εντολές για εναπόθεση του εκεί ληφθήκαν στις 12/2/09 κατόπιν σύσκεψης στο ΓΕΕΦ υπο τον ΥΠΑΜ, αλλά δεν κρατήθηκε πρακτικό.
«Αντιλήφθηκα ότι υπήρχε κίνδυνος από την παραμονή του φορτίου στο συγκεκριμένο χώρο», δήλωσε ο κ. Τσαλικίδης, «και στις 28/5/09 η Εθνική Φρουρά έστειλε επιστολή στον ΥΠΑΜ πληροφορώντας για τους κινδύνους που προκύπτουν από τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτ;ύσσονταν στα εμπορευματοκιβώτια και ζητούσαμε τελική απόφαση για τα θέμα ή να ληφθούν μέτρα προστασίας. Δεν λήφθηκε ουδεμία απόφαση».
Συνεχίζοντας την ανάγνωση της γραπτής του ανακοίνωσης, ο κ. Τσαλικίδης είπε ότι τα κιβώτια έμειναν εκεί απροστάτευτα το καλοκαίρι του 2009 αφού η Εθνική Φρουρά δεν είχε προϋπολογισμό για να αναλάβει μόνη της τη δημιουργία στεγάστρου και το θέμα ήταν αποκλειστικά της αρμοδιότητας του Υπουργείου Άμυνας.
Στη σύσκεψη της 6ης Φεβρουαρίου του 2009 αποφασίστηκε το φορτίο να παραμείνει ως είχε έως τον Μάιο. Στις 23 Νοεμβρίου του 2009 το Υπουργείο Άμυνας απέστειλε επιστολή προς το Υπουργείο Εξωτερικών στην οποία τόνιζε την επικινδυνότητα του φορτίου και ζητούσε λήψη απόφασης. Λόγω μη απάντησης από το ΥΠΕΞ σε νεότερη επιστολή στις 14 Δεκεμβρίου του 2009 το ΥΠΑΜ και πάλι τόνιζε την επικινδυνότητα του φορτίου και ζητούσε λήψη απόφασης για να δοθεί λύση. Σε απάντησή του ο Υπουργός Εξωτερικών, Μάρκος Κυπριανού, απαντούσε ότι οι πολιτικοί λόγοι που οδήγησαν στη λήψη της πρώτης απόφασης εξακολουθούν να ισχύουν και δεν συνίσταται θέμα αλλαγής στον τρόπο χειρισμού του θέματος.
Στις 7 Φεβρουαρίου του 2011 στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο μυνας στην παρουσία του Υπουργού Εξωτερικών και εκπροσώπων του διπλωματικού γραφείου του Προέδρου ο Υπουργός Άμυνας, κ. Παπακώστας επεσήμανε ότι το Υπουργείο του επιφορτίστηκε μεγάλη ευθύνη και υπογράμμισε το θέμα ασφαλείας προσωπικού που προέκυψε εξαιτίας της έκθεσης του φορτίου σε τόσο υψηλές θερμοκρασίες.
«Εγώ είπα», συμπλήρωσε ο κ. Τσαλικίδης, «ότι λόγω της φύσης του φορτίου και της αλλοίωσης που έχει σημειωθεί, αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια του προσωπικού, τον οποίο κίνδυνο ανέλυσε ο κ. Γεωργιάδης ο οποίος είπε ότι υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης ή έκρηξης». Ακολούθως πήρε το λόγο το Υπουργός Εξωτερικών ο οποίος ζήτησε να αποσταλεί δείγμα σε χημεία της Κύπρου ή του εξωτερικού και να διεξαχθεί έρευνα για πιθανούς αγοραστές αφού γίνει εκτίμηση του φορτίου.
Η Αρμοδιότητα για αποστολή δειγμάτων σε χημείο ενέπιπτε στο τμήμα Υλικού Πολέμου και προσωπικά δεν είχα οποιαδήποτε ενημέρωση για τους χειρισμούς αλλά ούτε και ότι το κρατικό χημείο της Κύπρου ήταν σε θέση να κάνει τέτοιες αναλύσεις.
Στις 4 Ιουλίου του 2011 μου αναφέρθηκε ότι ένα εμπορευματοκιβώτιο παρουσίασε διόγκωση. Ενημέρωσα το Υπουργείο Άμυνας και την επόμενη έγινε σύσκεψη υπό τον Υπουργό Άμυνας. Τόνισα ότι πρέπει να δούμε το θέμα της ασφάλειας του προσωπικού και ο Υπουργός Άμυνας ζήτησε να συγκροτηθεί επιτροπή εμπειρογνώμων για να γίνουν εισηγήσεις.
Στις 6 Ιουλίου επισκέφθηκα τη ναυτική βάση και ενημερώθηκα στο γραφείο του Διοικητή της Βάσης για τις εισηγήσεις των εμπειρογνωμόνων. Ο κ. Γεωργιάδης μας είπε ότι θα συντασσόταν και σημείωμα των εμπειρογνωμόνων το συντομότερο.
Στις 7 Ιουλίου μου δόθηκε αναφορά από τον Συνταγματάρχη Γεωργιάδη στην οποία περιλαμβανόταν η έκθεση των εμπειρογνωμόνων υπογεγραμμένη από τον ίδιο. Η έκθεση δεν απαντούσε σε κρίσιμα ερωτήματα για την ασφάλεια του προσωπικού και τον βαθμό επικινδυνότητας την δεδομένη στιγμή. Έθεσα εν γνώσει του τις παρατηρήσεις μου και τόνισα ότι έπρεπε να γίνουν περαιτέρω μελέτες από τις αρμόδιες διευθύνσεις και να υποβληθούν ερωτήσεις.
Αντιλήφθηκα ότι η κατάσταση ήταν επικίνδυνη αλλά δεν μπορούσα να εκτιμήσω το βαθμό επικινδυνότητας τη δεδομένη στιγμή. Οι εμπειρογνώμονες δεν ανέφεραν σε οποιοδήποτε σημείο της έκθεσης την αναγκαιότητα εκκένωσης της βάσης. Εκ των υστέρων κρίνω ότι θα έπρεπε αν ήταν το πρώτο μέτρο που θα εισηγούνταν. Στην ουσία εισηγήθηκαν ανεπαρκή και χρονοβόρα μέτρα που εισηγείτο η επιτροπή εμπειρογνομώνων.
Στις 6 Ιουλίου ενημερώθηκε ο Υπουργός Άμυνας από τον Ταξίαρχο Θεοφάνους ο οποίος είδε και φωτογραφικό υλικό ενώ στις 7 Ιουλίου ενημερώθηκε και ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας.
Το πρωί της μοιραίας ημέρας μου τηλεφώνησε ο Πλοίαρχος Ιωαννίδης στις 4.33 και με ενημέρωσε για ανάφλεξη του φορτίου και ότι ετοιμαζόταν να μεταβεί επί τόπου. Του συνέστησα ότι προέχει η ασφάλεια του ίδιου και του προσωπικού. Στις 5 μου τηλεφώνησε ότι έπρεπε να καλέσει ελικόπτερα πυρόσβεσης και του επανέλαβα ότι προέχει η ασφάλεια του Προσωπικού.
Υπέβαλα την παραίτηση για λόγους ευθυξίας. Σε καμία περίπτωση η παραίτηση μου δεν αποτελεί ανάληψη ευθυνών. Σύμφωνα με όσα πληροφορήθηκα ο Πρόεδρος Χριστόφιας επιχείρησε να μου ρίξει ευθύνες για την τραγωδία, ευθύνες τις οποίες αρνούμαι κατηγορηματικά.
Επανειλημμένα είχα θέσει θέμα επικινδυνότητας και ούτε καν ένα στέγαστρο δεν μερίμνησαν να κατασκευάσουν. Οι προειδοποιήσεις μου προσέκρουαν σε πολιτικούς λόγους και το Υπουργείο Άμυνας επέμενε ότι η κατάσταση έπρεπε να μείνει ως έχει. Ουδέποτε ανατέθηκε στην Εθνική Φρουρά οποιαδήποτε ευθύνη για το χειρισμό του φορτίου παρά μόνο για τη φρούρησή του.
Πολυβίου: Η τελική τοποθέτηση σε ναυτική βάση ήταν αντίθετη με την αρχική εκτίμηση του ΓΕΕΦ όπου τονίζεται ότι η γειτνίαση με ηλεκτροπαραγωγό σταθμό είναι μειονέκτημα. Τελικά τοποθετήθηκαν εκεί. Για ποιο λόγο;
Τσαλικίδης: Παραγνωρίστηκαν οι κίνδυνοι κατά την επιλογή του σημείο. Εμείς με έγγραφα μας ζητούσαμε προς τον Υπουργό Άμυνας τη λήψη τελικής απόφασης για τον χειρισμό του φορτίου αλλά δεν έγινε.
Πολυβίου: Στις 28 Μαΐου σε επιστολή σας αναφερθήκατε σε κινδύνους αλλοίωσης, αποσταθεροποίησης κ.λπ. Αυτό που τελικά συνέβη είναι αυτό που αναφέρατε στην επιστολή. Ένας στρατιωτικός με την πείρα σας και την ευθύνη σας, γράφει γράμματα και αγνοούνται, και περνούν 2 καλοκαίρια, δεν έπρεπε αφού είστε υπεύθυνος για τη Ναυτική στρατόπεδο να πείτε στον ΥΠΑΜ η τον Πρόεδρο ότι παραιτείστε;
Τσαλικίδης: Εγώ λειτουργώ σε συγκεκριμένο πλαίσιο, ότι έπρεπε να κάνω το έκανα. Προέβαλλα συνεχώς το θέμα ασφάλειας προσωπικού. Δεν νομίζω ότι η παραίτηση μου θα δρομολογούσε λύσεις…
Πολυβίου: Λέγατε για ορατούς κινδύνους στις επιστολές σας, πήρατε απάντηση με αναφορά σε πολιτικούς λόγους. Δεν έπρεπε εσείς ως αρχηγός να κάνατε κάτι περισσότερο, είτε παραίτηση είτε επίσκεψη στον ΥΠΑΜ ή τον Πρόεδρο επισημαίνοντας επίμονα το θέμα;
Τσαλικίδης; Ενδεχόμενο αυτανάφλεξης υπήρχε από την αρχή, δεν γνώριζα το χρονικό ορίζοντα της έκρηξης αφού έπρεπε να τον επισημάνει η επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Αυτό που όφειλα να κάνω το έκανα και στις συσκέψεις και με τις επιστολές, δεν προνοείτε κάτι άλλο.
Ο κ. Πολυβίου έκρινε ότι η επίκληση από μέρους Τσαλικίδη της φράσης «πολιτικοί λόγοι», εμπόδισαν την ευαισθησία στην εκτέλεση του καθήκοντος (και το θέμα ασφάλειας στρατιωτών) που θα οδηγούσε σε λύση του θέματος.
Μετά από αυτή την παρατήρηση, ο κ. Τσαλικίδης είπε ότι δεν θα μπορούσε να γνωρίζει τη σημασία και την έκκληση των πολιτικών λόγων, προσθέτοντας ότι το φορτίο δεν ανήκε στην ΕΦ και δεν μπορούσε η ΕΦ να λάβει μέτρα από μόνη της χωρίς οδηγίες.
Ερωτηθείς ο τέως αρχηγός εάν το φορτίο περιείχε πυρομαχικά, απάντησε ότι «έγινε δειγματοληπτικός έλεγχος και είδαμε ότι μέσα είχε πυρίτιδες». Σε παρατήρηση του κ. Πολυβίου ότι οι πυροκροτητές μεταφέρθηκαν αλλού, γιατί δεν έγινε το ίδιο και με την πυρίτιδα, ο κ. Τσαλικίδης είπε ότι τα κλειδιά τα είχαν οι τελωνιακές αρχές, και δεν μπορούσε οποιοσδήποτε να αποκτήσει πρόσβαση στα εμπορευματοκιβώτια.
«Υπήρχε και θέμα κόστους, άρα επιλέχθηκε και ένα στρατόπεδο για τη φύλασξη για μειωμένο κόστος», πρόσθεσε.
Ο κ. Πολυβίου έθεσε το ερώτημα γιατί στη συνάντηση της 7ης Φεβρουαρίου, όπου ήταν όλοι παρόντες, δεν βρέθηκε μια λύση και γιατί ο κ. Τσαλικίδης δεν απευθύνθηκε (είτε αυτός είτε ο ΥΠΑΜ) στον ΥΠΕΞ λέγοντας του ότι χρειάζεται άμεση ενέργεια αφού και ο κ. Γεωργιάδης σας τονίζει το πρόβλημα;
Ο κ. Τσαλικήδης τότε, απάντησε ότι δεν μπορούσε να παρέμβει στην παρουσία δύο κορυφαίων πολιτικών, ούτε να παρακάμψει τον ΥΠΑΜ για να αντικρούσει τον ΥΠΕΞ.
Πολυβίου: Στις 7 Ιουλίου στάλθηκε σήμα στην πυροσβεστική για καταστροφή της πυρίτιδας. Στις σύσκεψη του ΓΕΕΦ με τους δικούς σας επιτελείς αποφασίσατε ότι θα πρέπει να καταστραφεί η πυρίτιδα.
Τσαλικίδης: Από το πρωί μέχρι το βράδυ συζητούσαμε το θέμα. Το κάναμε προληπτικά ώστε εάν και εφόσον η πολιτική ηγεσία αποφάσιζε καταστροφή της πυρίτιδας να κινούμασταν αμέσως. Δεν συζήτησα ποτέ το θέμα με Πρόεδρο αλλά με τον ΥΠΑΜ. Αντιλαμβανόμουν ότι συμμεριζόταν τις ανησυχίες μου. Φαινόταν και από τον τρόπο που τοποθετείτο στις συσκέψεις.
Πολυβίου: Δεν αναλαμβάνετε ευθύνη ως αρχηγός ΓΕΕΦ; Αν οι υφιστάμενοι σας υποτίμησαν τον κίνδυνο, δεν αναλαμβάνετε ευθύνη;
Τσαλικίδης: Η ομάδα εμπειρογνωμόνων δεν ήταν μόνο από ΕΦ αλλά και από άλλες υπηρεσίες, οι οποίοι είχαν κληθεί από το ΥΠΑΜ.
Πολυβίου: Συμφωνήσατε με τα μέτρα που λήφθηκαν;
Τσαλικίδης: Δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά, όμως τόνιζα αναγκαιότητα ασφάλειας προσωπικού και στην έκθεση περίμενα να το δω αλλά δεν το είδα πουθενά.
Πολυβίου: Θα ήταν άδικο να σας πως ότι πράξατε με αυτόν τον τρόπο για να μην δυσαρεστήσετε τους πολιτικούς σας προϊσταμένους;
Τσαλικίδης: Ναι θα ήταν άδικο, δεν το έκανα ποτέ στην καριέρα μου και δεν μετέθεσα ποτέ δικές μου ευθύνες σε άλλους, δεν εξαρτάτο από μένα, προσπάθησα να το αποτρέψω όμως αυτό δεν κατέστη δυνατό.
Πολυβίου: Η εκκένωση του στρατοπέδου μπορεί να διαταχθεί μόνο από τον αρχηγό ΓΕΕΦ;
Τσαλικίδης: Σε περίπτωση εκτάκτου κινδύνου ζητείται απομάκρυνση του προσωπικού. Η εκκένωση είναι άλλη διαδικασία, είναι επιχείρηση που απαιτεί σχεδιασμό και συντονισμό από αρμοδίους, όχι μόνο από τον αρχηγό του ΓΕΕΦ. Ο Πλοίαρχος Ιωαννίδης απομάκρυνε το προσωπικό από τη βάση αφού του είχα πει κι εγώ τηλεφωνικώς ότι προέχει η ασφάλεια. Τώρα γιατί δεν έφυγε ο ίδιος και οι άλλοι εγώ δεν είχα σαφή εικόνα για να του δώσω εντολές να απομακρύνει το προσωπικό σε συγκεκριμένη απόσταση. Αυτό ήταν εκτίμηση του διοικητή, του είπα ότι προέχει η ασφάλεια του προσωπικού.
Πολυβίου: Δεν ρωτήσατε πότε ποιοι ήταν οι πολιτικοί λόγοι που δεν επέτρεπαν να μεταφερθεί αλλού το φορτίο;
Τσαλικίδης: Ίσως και να έγινε κι εγώ να μην πήρα σαφή απάντηση.
Πολυβίου: Αν σας έλεγε ο Υπουργός Άμυνας στις 4 Ιουλίου να κάνετε ότι θέλετε με το φορτίο τι θα κάνατε;
Τσαλικίδης: Θα το κατέστρεφα με ανοικτή καύση.
Κατάθεση Μιχάλη Θεοφίλου
Ο κύριος Θεοφίλου, Υπαστυνόμος Πυροσβεστικής και πατέρας του πυροσβέστη Παναγιώτη Θεοφίλου που σκοτώθηκε την 11η Ιουλίου ζήτησε να δώσει μαρτυρία ως πυροσβέστης και όχι ως πατέρας.
Η πυροσβεστική υπάγεται στην Αστυνομία ως μία αστυνομική διεύθυνση. Διοικητικά την πυροσβεστική διοικεί ανώτατος αξιωματικός που υπάγεται επιχειρησιακά στον Αρχηγό της Αστυνομίας και διοικητικά στον Υπουργό Δικαιοσύνης. Έχει αυτονομία ιδιαίτερα σε ότι αφορά επιχειρήσεις.
Έχουμε εσωτερικούς κανονισμούς και σε ότι αφορά σε επιχειρήσεις βασιζόμαστε σε πρωτόκολλα βρετανικά που μεταφράστηκαν και εκδόθηκαν σε πυροσβεστικούς σταθμούς.
Τα αγγλικά πρωτόκολλα, είναι κοινοποιημένα στους πυροσβεστικούς σταθμούς, τη σχολή και το Αρχηγείο. Είναι η επίσημη πολιτική μας τα όσα αναφέρονται σε αυτά τα πρωτόκολλα να αναφέρονται εκεί να εφαρμόζονται σε επιχειρήσεις.
Το πεδίο της μάχης είναι πολύ δύσκολος τόπος για να παρθούν αποφάσεις για τακτική αντιμετώπισης ενός επεισοδίου όπως αυτό στο Μαρί. Γι’ αυτό γίνονται εκπαιδεύσεις και σχέδια δράσης, ώστε να ακολουθηθούν σε περίπτωση ανάγκης.
Πολυβίου: Φαντάζομαι ότι σε περίπτωση ανάγκης οι πυροσβέστες τρέχουν αμέσως όμως ο τρόπος επιχείρησης που καθορίζεται στο σταθμό πριν την αποχώρηση;
Θεοφίλου: Η Πυροσβεστική δρα άμεσα, δηλαδή σε δύο λεπτά φεύγουν τα οχήματα από το σταθμό. Το προσωπικό θα πρέπει εκ των προτέρων να γνωρίζει για το περιβάλλον που θα ακολουθήσει. Σχετικά με την εμπλοκή της πυροσβεστικής στο συμβάν δηλώνω:
«Η εμπλοκή της πυροσβεστικής ξεκινάει στις 5 Ιουλίου μέχρι και τις 11 Ιουλίου όταν και σημειώθηκε η έκρηξη. Στις 5 Ιουλίου ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας τηλεφώνησε στο Διευθυντή της Πυροσβεστικής και αφού του εξέθεσε το πρόβλημα που υπήρχε με έκρηξη σε εμπορευματοκιβώτιο, τον ενημέρωσε ότι θα δημιουργηθεί ομάδα εμπειρογνωμόνων και του ζήτησε ένα μέλος της δύναμης να λάβει μέρος στη συγκεκριμένη επιτροπή. Ανέθεσε στο Βοηθό Διευθυντή κ. Χαραλάμπους να πάει στη βάση για επιτόπια εξέταση. Ο κ. Χαραλάμπους πήγε την επόμενη ημέρα, μαζί με Διοικητή της ΕΜΑΚ κ. Ανδρέα Λοϊζίδη διότι η ναυτική βάση υπάγεται στην ΕΜΑΚ.
Στις 9 το πρωί επισκέφθηκαν τη βάση, ανέβηκαν πάνω στα εμπορευματοκιβώτια και διαπίστωσαν ότι οι θύρες μερικών εξ αυτών ήταν ανοιχτές. Ήταν ορατό ότι μέσα στο εμπορευματοκιβώτιο έγινε έκρηξη.
Ακολούθησε σύσκεψη στη Βάση όπου συζήτησαν το πρόβλημα και υπέβαλαν εισηγήσεις. Οι εισηγήσεις που αναφέρει σε έκθεσή του ο κ. Γεωργιάδης ήταν ομόφωνες. Με το τέλος της σύσκεψης οι Χαραλάμπους και Λοϊζίδης πήγαν στην έδρα της ΕΜΑΚ στην Κοφίνου και παρακάθησαν σε τραπέζι με μέλη της ΕΜΑΚ και δεν ανέφεραν τίποτα και πήγαν στα σπίτια τους.
Ο κ. Χαραλάμπους ενημέρωσε τηλεφωνικά το Διευθυντή Πυροσβεστικής και κατ’ ιδίαν την επόμενη ημέρα αλλά ο Διευθυντής δεν έκανε τίποτα όλη τη μέρα για να ενημερώσει το προσωπικό. Η ενημέρωση έμεινε στην προσωπική τους επαφή. Ο κ. Νικολάου αν και ενημερώθηκε αλλά δεν έκανε καμία ενέργεια, ούτε ενημέρωσε την ιεραρχία (τον Αρχηγό της Αστυνομίας και τον Υπουργό Δικαιοσύνης).
Το κλειδί για το χειρισμό πυρκαγιών σε επικίνδυνα υλικά είναι η άντληση πληροφοριών. Στην πυροσβεστική ακολουθούμε οδηγίες από το «Πορτοκαλί Βιβλίο» με το όνομα Emergency Response Guidebook. Σε συγκεκριμένο σημείο αναγράφεται ότι το σε περίπτωση πυρκαγιάς κοντά σε φορτίο με πυρίτιδα δεν πρέπει να γίνει προσπάθεια για κατάσβεση αλλά να απομακρυνθούν όλοι σε απόσταση τουλάχιστον 1600 μέτρων.
Πολυβίου: Οι οδηγίες είναι ξεκάθαρες;
Θεοφίλου: Από τη στιγμή που υπήρχαν εκρήξεις σε σημείο που είχε επαφή με όλο το φορτίο, δεν υπήρχε άλλη επιλογή από την εκκένωση και οι αξιωματικοί της πυροσβεστικής είχαν την εξουσία να δώσουν διαταγή εκκένωσης και είχαν την ευθύνη γι’ αυτό, σύμφωνα με τον νόμο.
Σύμφωνα με το βιβλίο, σε τοποθετήσεις που είναι γνωστό ότι υπάρχουν επικίνδυνα υλικά, πρέπει από πριν να ζητηθούν πληροφορίες για ενημέρωση, να πραγματοποιηθεί επιθεώρηση και να καταρτιστεί σχέδιο δράσης σε σχέση με τη συμπεριφορά του υλικού. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Αναφέρει επίσης ότι πρώτη προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των πυροσβεστών της ομάδας.
Δηλώνω ότι οι Χαραλάμπους και Λοϊζίδης όπως και ο Νικολάου που έλαβε στη συνέχεια γνώση, είχαν υποχρέωση να ενημερώσουν τα στελέχη της ΕΜΑΚ με γραπτή οδηγία ότι είχαν επισκεφθεί και επιθεωρήσει τα εμπορευματοκιβώτια. Να ενημερώσουν επίσης ότι είχε προηγηθεί έκρηξη έτσι ώστε να δοθούν γραπτές οδηγίες για προσχεδίαση του πώς θα έπρεπε να δράσουν για αντιμετώπιση ενδεχόμενης πυρκαγιάς.
Πρέπει επίσης, σύμφωνα με το βιβλίο, να τηρείται κάρτα επικίνδυνων υλικών. Ο Διευθυντής της Πυροσβεστικής προέβη σε ένορκο δήλωση στο Ανώτατο Δικαστήριο σε σχέση με τη διαθεσιμότητά του. Λέει ότι στην ένορκο δήλωση, «ως Διευθυντής της Πυροσβεστικής ποτέ δεν κλήθηκε για επιθεώρηση σε εκρηκτικά ή πυρομαχικά της Εθνικής Φρουράς» επίσης δήλωσε ότι δεν υπάρχουν ειδικοί στην Πυροσβεστική.
Το Υπουργείο Άμυνας είχε ζητήσει από τις 6/2/08 από την πυροσβεστική να επιθεωρήσει στρατιωτικές εγκαταστάσεις, μεταξύ των οποίων ήταν και η ναυτική βάση. Σε άλλο σημείωμα ο Υπουργός Άμυνας στις 27/7/08 ρωτούσε την πυροσβεστική πως προχώρησαν με την επιθεώρηση. Πως είναι δυνατόν ο Διευθυντής της Πυροσβεστικής να λέει σε ένορκο δήλωση του ότι δεν γίνονται επιθεωρήσεις από την Πυροσβεστική;
Ισχυρίστηκε επίσης ότι δεν υπάρχουν ειδικοί… Ο κ. Χαραλάμπους βοηθός Διευθυντής έχει εκπαιδευτεί στις ΗΠΑ για τα εκρηκτικά και είναι ο καθορισμένος αξιωματικός για την ασφάλεια και την υγεία του προσωπικού της πυροσβεστικής σύμφωνα με το Νόμο.
Τον Σεπτέμβριο του 2009 ο ανώτερος Υπαστυνόμος Λεωνίδας Λεωνίδου εκπαιδεύθηκε στη Βρετανία στα εκρηκτικά και ήταν το δεξί χέρι του κ. Νικολάου στο Αρχηγείο. Γιατί δεν στάλθηκε αυτός στη Βάση; Υπάρχουν έξι αξιωματικοί της πυροσβεστικής με εκπαίδευση στη Βρετανία για επικίνδυνα υλικά. Τώρα γιατί στην ένορκο δήλωσή του ο κ. Νικολάου λέει ότι η πυροσβεστική δεν διαθέτει ειδικούς, ρωτήστε τον ίδιο…
Όσο για την πυρκαγιά της 11ης Ιουλίου δηλώνω ότι οι δύο αξιωματικοί της πυροσβεστικής που επιθεώρησαν λίγες ημέρες πριν το φορτίο, δηλαδή ο κ. Χαραλάμπους που εκτελούσε χρέη αναπληρωτή Διευθυντή και ο κ. Λοϊζίδης, είχαν επικοινωνία με το τηλεφωνείο της ΕΜΑΚ και τον αείμνηστο λοχία Ανδρέα Παπαδόπουλο που ήταν στη σκηνή παρότι δεν τον ενημέρωσαν προηγουμένως. Ούτε καν την τελευταία στιγμή δεν ενήργησαν σωστά και δεν τους έδωσαν οδηγίες για εκκένωση.
Οι πυροσβέστες βρισκόταν σε απόσταση 50 μέτρων από το φορτίο, πράγμα απαράδεκτο. Το επεισόδιο στο Μαρί θα διδάσκεται στις αστυνομικές ακαδημίες ως παράδειγμα προς αποφυγή!
Πολυβίου: Η ανάφλεξη άρχισε στις 4 Ιουλίου άρα με βάση τους κανονισμούς, οι ενέργειες έπρεπε να γίνουν από τότε και όχι στις 11/7…
Θεοφίλου: Έπρεπε από τις 4/7 να γίνει εκκένωση και να κληθούν εμπειρογνώμονες.
Πολυβίου: Δεν έγινε γραπτή καθοδήγηση μελών της ΕΜΑΚ και στις 11/7 6 μέλη της ΕΜΑΚ πήγαν επί τόπου και δεν είχαν καμία πληροφόρηση να κάνουν πίσω;
Θεοφίλου : Αυτό φαίνεται από αυτοψία μετά την έκρηξη, πυροσβεστικό βρέθηκε σε απόσταση 50 μόλις μέτρων
Πολυβίου: Αν στις 11/7 κάποιος από τους προαναφερόμενους έλεγε ότι πρόκειται για εκρηκτικά προειδοποιώντας να μείνουν στα 1600 μέτρα, θα σώζονταν ανθρώπινες ζωές;
Θεοφίλου: Σωστά. Οι αξιωματικοί της πυροσβεστικής έχουν εξουσίες τις οποίες εφαρμόζουν ανάλογα με το τι προστάζει η κάθε περίσταση. Έπρεπε να διαταχθεί η εκκένωση και προστασία πίσω από αναχώματα..
Πολυβίου: Δηλαδή έπρεπε έστω και από τον ασύρματο να τους το πει ο Χαραλάμπους ή ο Λοϊζίδης;
Θεοφίλου: Σωστά. Δεν ξέρω τι λέχθηκε στην επικοινωνία τους αλλά η θέση των νεκρών κα οχημάτων δείχνει ότι τίποτα από αυτά δεν έγινε. Να σημειώσω ότι άλλοι αξιωματικοί σε υπηρεσίες εργάζονται όλο το 24ωρο. Τον Σεπτέμβριο του 2009 ο κ. Νικολάου πήρε απόφαση να αλλάξει το ωράριό του και να υπάρχει αξιωματικός από τις 7 το πρωί έως τις 7 το βράδυ και για τη νύχτα καθόριζε αξιωματικό υπηρεσίας με το σύστημα αναμονής. Μας τηλεφωνούσαν και ήμασταν αλλού. Εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι αυτό ήταν διοικητικό λάθος και μάλιστα το θέμα τέθηκε στον ΣΑΚ.
Πολυβίου: Αντιλαμβάνομαι ότι δεν τηρήθηκε οποιοσδήποτε κανονισμός ασφαλείας…
Θεοφίλου: Σωστά.
Πολυβίου: Δεν εκδόθηκε καμία γραπτή οδηγία ή μελέτη ή σχέδιο για αντιμετώπιση κινδύνου που είχε αρχίσει να εκδηλώνεται; Μέχρι και την τελευταία στιγμή, δεν διατάχθηκε να κρατηθούν αποστάσεις και εκκένωση; Αν τηρούσαν τους κανονισμούς, θα είχαμε θύματα;
Θεοφίλου: Όχι, δεν θα είχαμε, θα γινόταν η έκρηξη και μετά θα γινόταν κατάσβεση…
Ο τελών σε διαθεσιμότητα Διευθυντής της πυροσβεστικής υπηρεσίας Ανδρέας Νικολάου, στην κατάθεση του ενώπιον της επιτροπής, ανέφερε ότι μεταξύ 7 και 11 Ιουλίου 2011 η πυροσβεστική δεν προέβη σε καμία ενέργεια προς αποφυγής του μοιραίου γεγονότος, αναμένοντας να κατεβεί το εμπορευματοκιβώτιο στο οποίο είχε γίνει η πρώτη έκρηξη για έλεγχο.
Σε ότι αφορά την μη ειδοποίηση των πυροσβεστών το μοιραίο βράδυ να απομακρυνθούν από το σημείο, με τραγική συνέπεια τον θάνατο τους, ο κ. Νικολάου είπε ότι αφενώς η πυροσβεστική δεν είχε δικαιοδοσία στο στρατόπεδο και αφετέρου δεν την είχε προειδοποιήσει κανείς για το ενδεχόμενο έκρηξης.
Πολυβίου: προκύπτει σοβαρή ευθύνη αφού δύο αξιωματικοί πυροσβεστικής πήγαν επί τόπου, είδαν εμπορευματοκιβώτια και όλοι αποδέχθηκαν κρισιμότητα κατάστασης. Είναι δυνατό ο κ. Χαραλάμπους που γνωρίζει από εκρηκτικά και ο κ. Λοϊζίδης να μην σας μετέφεραν την κρισιμότητα του θέματος;
Νικολάου: Η εικόνα που μου μετέφεραν είναι αυτή που σας μετέφερα και η ενημέρωση που είχα μετά το τραγικό συμβάν..
Πολυβίου: Η αντίδραση της πυροσβεστικής κατά την κρίση σας κατόπιν του γεγονότος, ήταν η ενδεικνυόμενη;
Νικολάου: Δεν κατάλαβα την ερώτηση σας.
(έντονες διαμαρτυρίες συγγενών)
Πολυβίου: Στην έκθεση Γεωργιάδη γίνεται συνεχής αναφορά σε πιθανότητα έκρηξης και ανάφλεξης. Εσείς τη λέξη έκρηξη την ακούσατε από οποιονδήποτε;..
Νικολάου; Όχι.. η έκθεση αυτή δεν στάλθηκε σ’ εμάς..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου